Lớp học kỹ năng xã hội cho trẻ tự kỷ tại Hà Nội – Kết nối và phát triển cùng AutismBS

1. Kỹ năng xã hội – “cầu nối” giúp trẻ tự kỷ hòa nhập

Đối với trẻ tự kỷ, kỹ năng xã hội (social skills) là một trong những thách thức lớn nhất.

Trẻ có thể thông minh, ghi nhớ tốt, thậm chí nói được — nhưng lại không hiểu “khi nào” và “như thế nào” để giao tiếp hiệu quả.

Theo DSM-5 (Hiệp hội Tâm thần học Hoa Kỳ), trẻ rối loạn phổ tự kỷ (ASD) thường có khó khăn trong 3 lĩnh vực chính:

• Tương tác xã hội: Không nhìn vào mắt, không hiểu biểu cảm khuôn mặt, không biết bắt đầu hoặc duy trì cuộc trò chuyện.
• Giao tiếp phi ngôn ngữ: Ít cử chỉ, ít chỉ tay, không thể hiện cảm xúc rõ ràng.
• Hành vi và cảm giác: Có xu hướng lặp đi lặp lại, nhạy cảm với âm thanh, ánh sáng hoặc sự thay đổi môi trường.

Chính vì vậy, kỹ năng xã hội không tự đến qua dạy học thông thường — mà phải được hình thành qua can thiệp có cấu trúc và môi trường trải nghiệm thực tế.

2. Kỹ năng xã hội phát triển như thế nào ở trẻ tự kỷ?

Từ góc độ thần kinh học, vùng thùy trán (frontal lobe) và hạch nền (basal ganglia) của trẻ tự kỷ hoạt động khác so với trẻ bình thường.

Điều này khiến trẻ khó dự đoán cảm xúc, khó điều chỉnh hành vi và thiếu khả năng “đọc” ngữ cảnh xã hội.

Ví dụ:

• Trẻ có thể nói “xin chào” nhưng không biết lúc nào nên chào.
• Biết chia sẻ đồ chơi nhưng không hiểu khái niệm “chờ lượt”.
• Có mong muốn chơi với bạn nhưng không biết cách bắt đầu tương tác.
• Những kỹ năng đó cần được dạy từng bước nhỏ, có hướng dẫn và lặp lại nhiều lần trong môi trường thân thiện.

3. Lớp học kỹ năng xã hội tại AutismBS – Học qua cảm xúc và trải nghiệm

Tại Hệ thống giáo dục đặc biệt AutismBS – Hà Nội, lớp kỹ năng xã hội được xây dựng theo mô hình quốc tế, kết hợp giữa:

• Trị liệu hành vi ứng dụng (ABA)
• Floortime (DIR) – phát triển cảm xúc – tương tác.
• PECS & ESDM – tăng ngôn ngữ và chủ động giao tiếp.
• TEACCH – tổ chức lớp học có cấu trúc, giúp trẻ dễ thích nghi.

Mục tiêu chính của lớp học:

• Giúp trẻ biết chào hỏi, chia sẻ, chờ lượt, hợp tác trong hoạt động nhóm.
• Học cách thể hiện cảm xúc, nhận biết biểu cảm người khác.
• Tăng khả năng giao tiếp chủ động, duy trì hội thoại và giải quyết tình huống xã hội.
• Phát triển kỹ năng tự phục vụ, kỹ năng học đường, kỹ năng chơi phù hợp.

4. Trải nghiệm học qua hoạt động thực tế – Khi con “học mà chơi, chơi để lớn”

Trẻ được tham gia những hoạt động mô phỏng xã hội hằng ngày, ví dụ:

• Làm thiệp tặng bạn – học cách chia sẻ và bày tỏ tình cảm.
• Bé trườn về đích – học chờ lượt, tuân thủ quy tắc, kiểm soát xung động.
• Cho thỏ ăn cà rốt – học gọi tên, xin – cho, và phản hồi bằng lời.
• Đóng vai đi siêu thị – học mua hàng, trả tiền, chờ hóa đơn.

Những hoạt động này không chỉ giúp trẻ phát triển kỹ năng xã hội, mà còn cải thiện chú ý, điều tiết cảm xúc và hành vi, đặc biệt hiệu quả với trẻ có rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD).

5. Vai trò của cha mẹ trong việc rèn kỹ năng xã hội cho trẻ

Cha mẹ là “môi trường học thứ hai” của trẻ.

AutismBS luôn hướng dẫn phụ huynh duy trì kỹ năng đã học tại trung tâm bằng cách:

• Tạo cơ hội cho con chờ lượt, nói lời cảm ơn, xin phép trong sinh hoạt hằng ngày.
• Khen ngợi và củng cố tích cực mỗi khi con có hành vi xã hội đúng.
• Giảm mệnh lệnh, tăng hướng dẫn bằng cảm xúc và hình ảnh.

Khi cha mẹ – giáo viên – chuyên viên cùng phối hợp, trẻ sẽ tiến bộ rõ rệt trong việc giao tiếp, hợp tác và hòa nhập học đường.

6. Can thiệp sớm – Nền tảng cho phát triển kỹ năng xã hội

Nghiên cứu của Rogers & Dawson (2010) chỉ ra rằng: Can thiệp sớm trẻ tự kỷ trước 5 tuổi giúp cải thiện đến 80% kỹ năng giao tiếp xã hội so với can thiệp muộn.

Tại AutismBS, chương trình can thiệp sớm kết hợp:

• Đánh giá phát triển toàn diện (ngôn ngữ – hành vi – cảm xúc – chú ý).
• Lộ trình can thiệp cá nhân hóa (IEP).
• Lớp kỹ năng nhóm nhỏ (2–5 trẻ) theo độ tuổi và năng lực.

Mỗi trẻ đều được học theo tốc độ riêng – không bị ép buộc, mà được khuyến khích “học bằng cảm xúc, phát triển bằng kết nối.”

7. AutismBS – Nơi trẻ tự kỷ học cách kết nối, không chỉ bằng lời nói

Tại Hệ thống giáo dục đặc biệt AutismBS, lớp kỹ năng xã hội không chỉ dạy con “phải làm gì”, mà giúp con hiểu tại sao nên làm vậy.

Chúng tôi tin rằng:

“Khi trẻ được yêu thương và thấu hiểu, kỹ năng xã hội không còn là thử thách, mà trở thành hành trình tự nhiên để con hòa nhập và phát triển.” 

Tìm hiểu thêm: Các hoạt động phát triển kỹ năng sống cho trẻ đặc biệt – Nền tảng từ Hệ thống giáo dục đặc biệt AutismBS

HỆ THỐNG GIÁO DỤC ĐẶC BIỆT AUTISMBS

• Hotline: 0857 022 728 / 0986 054 530
• Email: info@autismbs.com
• Website: www.giaoductretuky.vn
• Website: www.autismbs.com